Civilisatie en afhankelijkheid

Natuur en techniek

In dit werk ‘Do Enjoy’ van Rineke Engwerda, met een opmerkelijke tweedeling boven en onder, zitten elementen van de natuur (bomen, gras, lucht), van gecultiveerde natuur (park) en van techniek (wegen, auto, lantarenpaal en een oud gebouw).

Vakantie of arrogantie

Het werk doet geen uitspraak over goed of kwaad. Het is gewoon wat het is. Het werk roept bij de bespreking wel verschillende gevoelens op. Zowel een feest der herkenning, denkend aan een fijne vakantiesfeer als een herinnering aan onze antropocentrische arrogantie met de auto als symbool voor onze afhankelijkheid van techniek.

Balanseren

Wat als we nu zowel onze liefde als onze afkeer eens serieus nemen? Dan lijkt er te gelden: ‘waar je afhankelijk van bent, daar moet je liefdevol mee om gaan’. Of andersom: ‘waar je liefde voor hebt daar maak je jezelf afhankelijk van’. Maar wat als we zowel afhankelijk zijn van eco-onvriendelijke techniek en ook van de natuur? We komen dan op de volgende vraag: hoe kunnen we een civilisatie vormgeven zodat we ervan onafhankelijk zijn, in gebondenheid?

Ontheiliging

Het is bijvoorbeeld een idee om je bewust te zijn van de manier waarop je techniek gebruikt en te leren open staan voor alternatieven die je leven ongewenst gaan beheersen. Zowel op maatschappelijke schaal met bijv. olie en gas als heilige koeien als op persoonlijke schaal met tv, auto en smartphone. Voor inspiratie kun je terecht bij ecocentrische civilisaties.