Te simpel en te complex

Organisch en industrieel

Vanuit het werk van Paul van Osch dat we bekeken (Domestic Logic) passeerden verschillende interpretaties de revue. Een droog woestijnlandschap. Groei, van links naar rechts, tot eventueel (te?) complexe vormen. Spel en experimenteren met eenvoudige legostenen. En het scheppen van een leuke aantrekkelijke wereld (of badkamer) waarin organisch en industrieel in elkaar overloopt.

Vormgeven

We hadden het over verschillende dingen die vormgegeven worden in het leven: een samenleving waarin al dan niet plek is voor vreemde culturen, je eigen leven nadat je studie is afgerond en software die ingewikkelde functies kan uitvoeren. En via een associatie met wonden kwamen op het benaderen van losse onderdelen als een samenhangend geheel. Samenhang kan soms te simpel worden voorgesteld, wanneer bijvoorbeeld de Roma-cultuur voor samenhang met de westerse cultuur zijn eigen gebruiken maar moet afzweren. En samenhang kan soms te complex worden gemaakt, wanneer een computerprogrammatuur onbeheersbaar blijkt, omdat er telkens nieuwe dingen zijn bijgebouwd die niet integraal samenwerken.

Gulden middenweg?

Als ‘te simpel’ niet goed is en ‘te complex’ ook niet. Wat dan wel? We formuleerden de vraag: Waar botst onvolledig met onbeheersbaar complex en hoe gaan we hier het beste mee om? De gulden middenweg klinkt misschien logisch, maar niet altijd aantrekkelijk.

Regelgekte

Er is een wending gaande om alles beheersbaar te maken. Bijvoorbeeld in de privacywetgeving in onderwijs of zorg. Zodanig dat het wel eens omslaat van ‘vertrouwen in oordeelsvermogen van uitvoerders zelf’ naar ‘een onwerkbare hoeveelheid bewijslast en verantwoording’. Alles tot in de puntjes uitdenken en dichttimmeren werkt niet. Zo ook bij de vluchtelingenproblematiek met Europese vergaderingen zonder concrete resultaten. En simpelweg negeren dat er iets speelt of oplossingen aandragen die geen recht doen aan de vraag ook niet. Maar is er een middenweg?

Samenhang

Nee, er is vaak geen middenweg bij ontwerp. Kijken we naar de architectuur van de computerprogrammatuur dan is de enige oplossing soms om een nieuwe architectuur te maken die recht doet aan alle functies die het systeem moet vervullen. Alles functies worden als een totaal beschouwd en benaderd en de architectuur wordt een eenheid en geen complex van gebouwtjes en bijgebouwtjes. Ook door een persoonlijk leven moet soms flink de bezem worden gehaald als iemand met een burn-out is vastgelopen. Er is geen sprake van een middenweg, maar van een synthese tussen simpel en complex. Het goede van beide leidt tot iets nieuws. Om de vluchtelingenproblematiek op te lossen – zo hebben we in deze twee uur dus even bedacht – dient de wereld vanuit samenhang benaderd te worden en niet vanuit landen met landsgrenzen. Er is behoefte aan een nieuwe architectuur. Wie voelt zich geroepen?